Thị trường hàng hóa
Alejo Lopez de Armentia, một nhân viên làm việc cho công ty sản xuất bảng điều khiển năng lượng mặt trời ở Florida, đã dành nhiều thời gian để sử dụng trò chơi điện tử như một cách để giao lưu với bạn bè ở quê nhà. Nhưng 10 tháng trước, anh đã phát hiện ra một trò chơi mới mà lý do thu hút anh chơi chính là để kiếm sống.
Người chơi được thưởng cho những nỗ lực của họ bằng token tiền điện tử, sau đó họ có thể đổi lấy tiền thật. So với những trò chơi multiplayer thông thường, Axie Infinity khá đơn giản. Đây là trò chơi giao dịch và chiến đấu, cho phép người chơi thu thập, nuôi, chiến đấu và buôn bán các con thú được gọi là "Axie". Điểm đặc biệt là những sinh vật này đều đã được số hóa dưới dạng NFT.
Với mỗi trận đấu, người chơi sẽ điều khiển các đội 3 con thú chiến đấu với nhau. Cả 3 con thú trong team chết đồng nghĩa với việc đội đó thua cuộc. Một trận đấu thường diễn ra trong chưa đầy 5 phút.
Dù cách chơi không quá đặc biệt, song dân chơi game vẫn dành hàng giờ nghiên cứu chiến lược, ám ảnh với các kênh Discord theo chủ đề Axie và các diễn đàn Reddit, thậm chí rót tiền vào những phần mềm chuyên dụng để có thể xây dựng đội quân thú hùng mạnh. Anh Armentia cũng nằm trong số đó khi dành ra khoảng 40.000 USD cho Axie kể từ tháng 8 năm ngoái. Tuy nhiên, mục đích chơi game không phải để giết thời gian như trước nữa. Anh hy vọng nó có thể trở thành “công việc toàn thời gian của mình”.
Mùa hè năm 2021, một số người chơi ở các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình kiếm được nhiều tiền khi chơi Axie đến mức họ đã từ bỏ công việc của mình để đầu tư nhiều thời gian hơn vào trò chơi. Ở Philippines, nơi trò chơi này đặc biệt phổ biến, một số người chơi cho biết họ kiếm được tới 2.000 đô la một tháng. Một lượng lớn người chơi đã dẫn đến doanh thu khổng lồ cho công ty, thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư mà nhiều người đã gọi nó là “Axie frenzy” (Sự điên cuồng về game Axie).
Các công ty đầu tư mạo hiểm tên tuổi, bao gồm Andreessen Horowitz và Paradigm, đã thu về hơn 150 triệu USD vào Sky Mavis, và đã được báo cáo định giá công ty vào khoảng 3 tỷ USD vào tháng 10 năm 2021.
Thời điểm hoàng kim của Axie cũng đến hồi kết khi Axie Infinity phải trải qua vụ trộm lớn nhất trong lịch sử tiền điện tử - 620 triệu đô bị hack chỉ được phát hiện 6 ngày sau khi số tiền biến mất, tức là vào ngày 29 tháng 3. Vào lúc 1 giờ sáng ngày 29 tháng 3, Jiho Zirlin, người đồng sáng lập công ty trò chơi tiền điện tử Việt Nam Sky Mavis nhận được tin trò chơi hàng đầu của công ty, Axie Infinity, đã bị hack từ người đồng sáng lập Aleksander Larsen.
Vụ hack đã làm trầm trọng thêm vấn đề cho Sky Mavis. Vào cuối tháng 3, người dùng hoạt động hàng ngày của trò chơi đã giảm xuống chỉ còn dưới 1,5 triệu từ mức cao nhất là 2,7 triệu vào cuối năm 2021. Giá trị của đơn vị tiền tệ chính trong trò chơi đã giảm từ khoảng 0,40 đô la xuống còn 0,02 đô la.
Trong khi đó, các câu hỏi đặt ra xung quanh tính bền vững của trò chơi tiền điện tử như một ngành công nghiệp. Thị trường tiền điện tử rộng lớn hơn đã sụp đổ; giá trị của các sản phẩm blockchain như token không thể thay thế (NFT) đã rơi xuống vực. Các nhà quan sát đã ví nó như một cuộc đua tiền điện tử khác, thưởng cho những người chấp nhận sớm và đốt cháy những người đến sau.
Phiên bản đầu tiên của trò chơi được Sky Mavis phát hành vào tháng 10 năm 2017 và phiên bản hiện tại của Axie Infinity đã được ra mắt chỉ hơn một năm sau đó. Năng động hơn so với phiên bản gốc, Axie Infinity cho phép người chơi kiếm được token tiền điện tử dựa trên nền tảng Ethereum được gọi là Smooth Love Potion (SLP), bằng cách đưa phe Axies của họ tham gia các cuộc phiêu lưu hoặc chiến đấu với phe Axies khác. SLP có thể được sử dụng trong trò chơi để "lai tạo" Axies. Bạn kiếm được càng nhiều SLP, bạn càng có thể tạo ra nhiều Axies, từ đó có thể tiếp tục kiếm được nhiều SLP hơn. SLP cũng có thể được giao dịch trên các sàn giao dịch tiền điện tử lấy tiền thật - giống như trao đổi bitcoin lấy đô la.
Giới hạn tự nhiên cho sự phát triển của nền kinh tế trong game được đặt ra khi người dùng chỉ có thể chơi một nhóm gồm ba Axe cùng một lúc. Nhưng người chơi nhận ra rằng họ có thể cho Axies dự phòng của mình mượn và theo dõi nhanh những người khác tham gia trò chơi - để chia sẻ phần thưởng mà họ kiếm được. Những người cho vay được biết đến là “nhà quản lý” và những người đi vay được gọi là “học giả”.
Santiago Saavedra, 21 tuổi, đến từ Buenos Aires, người đã trở thành một trong những “học giả” của Samitier, cho biết: “Tôi bắt đầu chơi nó bởi vì về mặt tài chính, đó là một khoản thu nhập tốt cho thời gian bạn bỏ ra. Tôi thực sự rất thích chơi nó. Tôi không làm việc đó chỉ để kiếm tiền, mà để giải trí.”
Có thời điểm, số tiền mà các học giả của Samitier kiếm được gần tương đương với một vị trí hành chính được trả lương hậu hĩnh ở Argentina. Đổi lại, Samitier lấy 70% doanh thu SLP của các học giả của mình. “Đó được coi là thấp”, Samitier nói.
Samitie từng kiếm được 700 đô la một tháng cho mỗi học giả. Nhưng vào cuối năm 2021, Samitier nghi ngờ bong bóng sẽ vỡ và cảnh báo các học giả của mình nên thận trọng bằng cách đa dạng hóa các khoản nắm giữ tiền điện tử của họ và rút tiền mặt.
“Đó thực sự là một cú đánh mạnh”, Saavedra nói về sự sụp đổ giá trị của SLP. Anh cho rằng đó là một sự lao dốc lớn từ ngày này sang ngày khác. Nhưng về mặt cá nhân, vì anh không phụ thuộc vào Axie nên không cần phải ra ngoài tìm việc làm.
Vào tháng 1, Samitier cho biết các học giả của ông từ Argentina đã bắt đầu từ bỏ trò chơi vì nó không còn xứng đáng với thời gian của họ. Vào tháng 2 và tháng 3, hầu hết những người chơi đến từ Venezuela và Philippines cũng nghỉ việc. Mối quan tâm từ các học giả mới cũng sụp đổ. Samitier quyết định bán hầu hết các đội Axie của mình và chỉ giữ lại một số ít học giả.
Một người quản lý đến từ Việt Nam (- người đã mất tất cả trong một trò chơi) đã kể lại một câu chuyện thảm khốc. Trước khi phát hiện ra Axie, người quản lý này sở hữu một doanh nghiệp chụp ảnh cưới nhỏ với khoảng 5 nhân viên. Đại dịch Covid-19 xảy ra khiến công việc của anh rơi vào bế tắc. Anh ấy bắt đầu chơi Axie Infinity vào tháng 7 năm 2021, gần thời kỳ đỉnh cao của SLP và gia nhập sáu đội Axie.
“Thấy thu nhập khá, tôi bắt đầu trao cơ hội cho gần 50 người thất nghiệp”, người quản lý này giải thích. Anh ấy đã vay ngân hàng để đầu tư vào trò chơi, và thậm chí nghĩ rằng sẽ "từ bỏ việc chụp ảnh cưới và dành hết tâm trí cho Axie".
Khi thị trường bắt đầu suy giảm, anh tin tưởng Sky Mavis sẽ xoay chuyển tình thế. Anh cho biết, giờ anh không có tiền để trả nợ ngân hàng và đứng trước nguy cơ mất căn nhà của gia đình. “Vợ tôi đã khóc rất nhiều. Tôi thấy có lỗi với vợ con mình. Đó là lỗi của tôi. Tôi ghét bản thân mình, và cũng ghét Sky Mavis”, anh chia sẻ.
Will Robinson, một chuyên gia về động lực của tiền điện tử trong các nền kinh tế kỹ thuật số, cho rằng khi giá trị của các token tiền điện tử như SLP giảm xuống vì bất kỳ lý do gì, nó có xu hướng giảm càng thêm nhanh chóng. Ngay sau khi đường cong tăng trưởng đảo ngược và ít người muốn đồng hành cùng Axies hơn, Axies sẽ mất giá trị. Khi số người muốn Axies càng ít, người chơi và người quản lý kiếm được càng ít tiền. Và cứ như vậy, giá trị của Axies bắt đầu giảm đi.
Robinson không nghĩ rằng Sky Mavis không có nhiều giải pháp để ngăn chặn sự sụt giảm giá trị token. “Tôi nghĩ rằng cách tiếp cận duy nhất mà họ có thể thực hiện là giáo dục thật nhiều. Ngoại trừ việc chúng tôi không biết chuyện gì đang xảy ra nữa!”, ông nói.
Molly White, một kỹ sư phần mềm và là người tạo ra trang web có tựa đề mỉa mai là Web3 Is Going Just Great (trang web chuyên cung cấp các bài bình luận về các vụ bê bối và sụp đổ liên quan đến tiền điện tử và blockchain mới nhất), cho biết vòng xoáy tử thần của SLP không có gì ngạc nhiên. “Cuối cùng thì điều đó cũng phải xảy ra, vì cách họ thiết lập kinh tế học trò chơi của họ”, cô nói.
White cho biết trò chơi về cơ bản không có dòng kinh tế thực sự nào ngoài việc những người chơi mới tham gia - chính yếu tố đã khiến một số nhà phê bình tiền điện tử lên án mô hình của Axie. Ngay khi cung của phe Axies thậm chí còn cao hơn cầu một chút, thì việc toàn bộ nền kinh tế sụp đổ là điều không thể tránh khỏi, mặc dù điều đó có vẻ không rõ ràng vào thời điểm đó. Theo cô, nền kinh tế trong trò chơi truyền thống vốn dĩ đã rất phức tạp. Và nó trở nên khó hơn theo cấp số nhân khi nhà sản xuất cố gắng đổi tiền điện tử thành tiền thật.
Trong những tháng gần đây, hoạt động tiếp thị của Axie Infinity đã bắt đầu chuyển hướng từ việc sử dụng “chơi để kiếm tiền” để mô tả mục tiêu của trò chơi sang “chơi và kiếm tiền”. Đó là một sự thay đổi tinh tế, nhưng là một sự thay đổi báo hiệu mong muốn của Sky Mavis định vị Axie Infinity là một trò chơi mà mọi người thích chơi để giải trí cũng như một cách kiếm tiền - và có lẽ là để xoa dịu kỳ vọng của người chơi xung quanh khoản đầu tư của họ.
BÀI VIẾT LIÊN QUAN
Đọc thêm
Business Networking
Mạng lưới kết nối của Trí Tuệ Mới
