Thị trường hàng hóa
Như đã biết, các công cụ trí tuệ nhân tạo mới của Google và Microsoft đưa ra câu trả lời cho các truy vấn tìm kiếm trong các đoạn văn đầy đủ thay vì một danh sách các liên kết. Bởi vậy, các hãng tin và tòa soạn báo chí lo lắng rằng kết quả là sẽ có ít người nhấp vào trang tin tức của họ hơn, dẫn đến giảm lưu lượng truy cập và rộng ra là cả doanh thu.
Hiện, các công cụ tìm kiếm AI mới vẫn được phát hành hạn chế, vì vậy các tòa soạn vẫn chưa thấy ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của họ. Nhưng trong nỗ lực ngăn chặn ngành công nghiệp tin tức tiếp tục sa sút, nhiều tổ chức tin tức đang tập hợp lực lượng để tìm ra các giải pháp, như việc yêu cầu trả tiền cho nội dung mà các chatbot sử dụng.
Cho đến nay, các nhà xuất bản tin tức phần lớn phụ thuộc vào các công cụ tìm kiếm trong việc phát hành tin tức số. Theo đó, các trang web tìm kiếm được hưởng lợi từ việc có các nguồn thông tin đáng tin cậy trong kết quả, còn các tổ chức tin tức và tòa báo được hưởng lợi từ lưu lượng truy cập vào các trang web của họ mà các công cụ tìm kiếm tạo ra.
Brian Morrissey, cây bút của The Rebooting, một bản tin kinh doanh truyền thông, cho biết lưu lượng truy cập tìm kiếm từ Google chiếm một nửa tổng số lượt truy cập hoặc nhiều hơn vào nhiều trang web. Ông nói: “Tìm kiếm đã trở thành trụ cột của hoạt động kinh doanh xuất bản tin tức trên internet”.
Kyle Sutton, giám đốc tìm kiếm và sản phẩm của nhà xuất bản báo Gannett, cho biết mối quan hệ này cho đến nay là đôi bên cùng có lợi. Ông nói xét cho cùng thì “kết quả tìm kiếm sẽ hướng tới lưu lượng truy cập đến trang web của chúng ta”, vì vậy vẫn có thể chấp nhận được với báo chí.
Tuy nhiên, Barbara Peng, chủ tịch của thương hiệu tin tức kỹ thuật số Insider cho biết, các dịch vụ mới có thể thay đổi tất cả điều đó, tức có thể lấy đi cả “miếng bánh còn lại” của ngành công nghiệp tin tức và báo chí. Microsoft đang kết hợp chatbot kiểu GPT vào công cụ tìm kiếm Bing của họ, tương tự như vậy là Google với chatbot Bald.
“Đây sẽ là một cuộc cách mạng”, bà Peng nói và nói thêm. “Sẽ mất một thời gian và dù cũng có một phần cường điệu được trộn lẫn vào đó, nhưng tôi nghĩ nó sẽ thay đổi mối quan hệ của mọi người với việc tìm kiếm và tiêu thụ thông tin".
Các chatbot AI có thể tạo văn bản, hình ảnh và các phương tiện truyền thông khác, hiện đã trở thành ưu tiên hàng đầu trong hầu hết cuộc thảo luận giữa các tòa báo, các tổ chức tin tức gần đây trên thế giới. Và một hội nghị báo chí quan trọng ở New York vào tháng 5 tới, Đại hội Truyền thông Tin tức Thế giới, cũng không phải ngoại lệ: Sẽ tập trung rất mạnh vào vấn đề này.
Tờ Washington Post đã công bố vào thứ Ba vừa rồi rằng họ đã bổ nhiệm một phó tổng biên tập kinh doanh để lãnh đạo một nhóm nội bộ xem xét tác động của AI đối với báo chí và chiến lược mới của tờ báo từng khá thành công trong kỷ nguyên số này.
CEO của News Corp, Robert Thomson, là người đã gây sức ép khiến các công ty công nghệ trả tiền cho nội dung báo chí trong nhiều năm thông qua. Và ông vừa lên tiếng cảnh báo trong một cuộc phỏng vấn: “Nếu bạn không nhận ra sớm và xác định vấn đề là gì, bạn sẽ sớm thấy mình ở thế bị động”.
Ông Thomson cho biết, các công ty công nghệ nên trả tiền cho việc sử dụng nội dung của các tổ chức tin tức trong chatbot AI. Như đã biết, các chatbot dù thông minh, song không hề tự nghĩ hay tự tạo ra nội dung, mà chúng đưa ra kết quả từ việc tổng hợp hoặc chắt lọc thông tin từ internet (phần lớn từ nội dung báo chí - giống như cách Google trả lời kết quả tìm kiếm).
Ông nói thêm rằng News Corp, công ty sở hữu The Wall Street Journal, The Sun, The Times hay The New York Post cùng vô số tờ báo khác, đang đàm phán với “một vài công ty” về việc sử dụng nội dung của họ. Ông thông báo rằng: “Họ thừa nhận rằng các cuộc thảo luận là cần thiết”.
Trong khi đó, Roger Lynch, CEO của Condé Nast, tập đoàn truyền thông sở hữu những tạp chí danh giá như Vogue, Vanity Fair và Glamour, đồng ý rằng những người sáng tạo nội dung nên được trả thù lao. Ông cho biết một điểm thuận lợi đối với các nhà xuất bản tin tức là độc giả có thể sớm cảm thấy khó biết thông tin nào đáng tin cậy hơn, vì vậy “họ sẽ phải tìm đến các nguồn tin chính thống”.
Tập đoàn News Media Alliance, đại diện cho 2.000 ấn phẩm báo chí trên toàn thế giới, bao gồm cả The New York Times, đang xây dựng và tìm kiếm các hướng dẫn về việc sử dụng và phát triển của các hệ thống AI, để bảo vệ các tổ chức tin tức và cơ quan báo chí. Theo một bản dự thảo, các nguyên tắc nói rằng việc sử dụng nội dung của nhà xuất bản tin tức để phát triển AI phải yêu cầu “một thỏa thuận thương lượng và sự cho phép rõ ràng”.
Các hướng dẫn cũng kêu gọi các công ty công nghệ “cung cấp đủ giá trị” cho nội dung và thương hiệu báo chí chất lượng cao, đồng thời nêu rõ rằng bất kỳ luật hoặc quy định mới nào liên quan đến AI không được làm suy yếu các biện pháp bảo vệ dành cho các tổ chức báo chí.
“Nếu không có những biện pháp bảo vệ này, các tòa soạn - mà quá nhiều trong số họ đã phải vật lộn để tồn tại trong kỷ nguyên số - phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng hiện hữu đe dọa khả năng tiếp cận báo chí đáng tin cậy của cộng đồng chúng ta”, tài liệu nêu rõ.
Danielle Coffey, phó chủ tịch điều hành của News Media Alliance, cho biết một giải pháp có thể được tìm thấy trong Đạo luật Bảo tồn và Cạnh tranh Báo chí của Mỹ - một dự luật sẽ cho phép các tổ chức tin tức đàm phán chung với các công ty công nghệ về chia sẻ doanh thu.
Yusuf Mehdi, người đứng đầu bộ phận Bing của Microsoft, cho biết trong một cuộc phỏng vấn rằng việc hướng người dùng hướng đến trang web của các nhà xuất bản là “mục tiêu hàng đầu”. Và mặc dù Bing mới đã xuất hiện chưa đầy hai tháng, nhưng dữ liệu “đã cho thấy rằng chúng tôi đang thúc đẩy, trên thực tế, nhiều lưu lượng truy cập hơn đến các nhà xuất bản tin tức”, ông nói.
“Một phần lý do khiến lưu lượng truy cập tăng lên là do chúng tôi không chỉ trả lời tốt câu hỏi mà còn cung cấp các liên kết”, ông vừa nói vừa chỉ vào câu trả lời trên chatbot của Bing cho thấy sự hiển thị nguồn thông tin.
Mehdi cho biết Microsoft đang bắt đầu thảo luận với các nhà xuất bản xung quanh cách tìm kiếm thông tin mới. Ông nói: “Ý định của chúng tôi là muốn chia sẻ doanh thu gia tăng trong trải nghiệm trò chuyện đó”. Ông cho biết Microsoft đang xem xét hiển thị nhiều bài báo hơn từ một nhà xuất bản hoặc bán quảng cáo dựa trên các liên kết trong câu trả lời của chatbot, và số tiền thu về sẽ được chia đôi.
Một phát ngôn viên của Google cho biết trong một tuyên bố rằng công ty “cam kết sâu sắc trong việc hỗ trợ một hệ sinh thái tin tức lành mạnh và sôi động” và sẽ ưu tiên thúc đẩy lưu lượng truy cập. “Đây là những ngày đầu thử nghiệm chatbot Bard và chúng tôi sẽ hoan nghênh các cuộc trò chuyện với các nhà xuất bản tin tức để lấy ý kiến của họ”, người này nói.
Và theo các chuyên gia, bên cạnh việc đàm phán và gây sức ép khiến các gã khổng lồ công nghệ và AI trả tiền cho nội dung của mình, các tòa soạn và tổ chức tin tức cũng phải tìm ra những giải pháp khác để trực tiếp đưa thông tin đến độc giả như thông qua bản tin email, tổ chức các hoạt động kết nối cộng đồng... và cuối cùng là phải nâng cao chất lượng nội dung để lôi kéo độc giả trở lại với mình.
BÀI VIẾT LIÊN QUAN
Đọc thêm
Business Networking
Mạng lưới kết nối của Trí Tuệ Mới
