Thị trường hàng hóa
Đó là một buổi sáng thứ 6 đầy thử thách đối với Jaouad Benaddi. Anh đang cố gắng để những con dê của mình trèo lên một cây argan và cố định chúng trên những cành cây gai góc, khẳng khiu. Không có con dê nào trong đàn chịu hợp tác.
Khalid - cậu con trai 13 tuổi của Benaddi giúp cha bằng cách lấy một túi ngũ cốc và trèo lên cây. Một con dê bắt đầu chạy theo sau. Cậu bé dừng lại đủ lâu để nó bắt kịp và ăn một lúc, sau đó tóm cổ con dê và kéo về phía mình. Nhưng con vật cố chống cự và nhảy xuống xuống đất.
Phải tới lần thứ 3, Khalid mới kéo được con dê lên một cành cây, nơi nó giữ được thăng bằng và đứng yên. Hai cha con Benaddi vô cùng vất vả mới có thể đưa được cả đàn gia súc lên cây. Một số phải được vận chuyển lên như hàng hóa. Kết quả là, hàng chục con dê đứng yên một cách kỳ lạ, được trưng bày như những món đồ trang trí sống động giữa những tán cây argan.
Mauro Belloni, một sinh viên đến từ Ý dừng lại dưới gốc cây của Benaddi và tỏ ra khá bối rối trước cảnh tượng này. “Thật đáng ngạc nhiên. Tôi đã nghĩ những con dê trong ảnh là giả. Nhưng hóa ra chúng có thật và thực sự đang tạo dáng trên cây”, Belloni nói.
Dê leo cây tại Maroc đã trở nên nổi tiếng trong những năm gần đây, thường được mô tả là một hiện tượng tự nhiên chỉ có ở quốc gia Bắc Phi này. Những con dê bị thu hút bởi trái argan mọc trên những cành cao, do đó, chúng leo lên cây để ăn quả.
Tuy nhiên, việc dê leo cây không hoàn toàn xuất phát từ bản năng. Maroc đang trải qua đợt hạn hán tồi tệ nhất trong nhiều thập kỷ, khiến việc trồng trọt ở khu vực phía tây Marrakesh-Safi gặp nhiều khó khăn. Từ đầu những năm 2000, một số nông dân bắt đầu đưa dê lên cây để kiếm tiền boa từ khách du lịch. Nguồn thu này giảm dần khi đại dịch COVID-19 tấn công quốc gia Bắc Phi vào đầu năm 2020. Nhưng vào đầu năm nay, các lệnh phong tỏa đã được gỡ bỏ. Cùng với đó, hoạt động kinh doanh từ trưng bày dê cũng quay trở lại.
Mohamed Elaamrani, hướng dẫn viên du lịch tại Marrakech, cho biết: “Dê có thể leo cây và thậm chí là núi, và chúng thực sự giỏi leo trèo. Một số khách du lịch gọi chúng là những con dê bay. Họ muốn nhìn thấy dê leo cây, vì không ở bất kỳ đâu khác trên thế giới có cảnh tượng này”.
Có khoảng 9 đàn gia súc (bao gồm cả đàn dê của Benaddi), được “trang trí” trên những hàng cây dọc theo con đường dài hàng trăm dặm từ Marrakech đến Essaouira - một thành phố mát mẻ bên bờ Đại Tây Dương, rất nổi tiếng với khách du lịch. Những con dê thường đứng từ trưa đến giữa chiều – thời điểm nhiều phương tiện giao thông qua lại nhất giữa hai thanh phố.
Benaddi hy vọng khi các tài xế dừng xe, họ sẽ để lại một khoản tiền boa hậu hĩnh. Anh cho biết: “Có người trả 10 dirham (khoảng 1 USD). Một số thậm chí còn cho tôi 10 USD. Việc này không giống như bán khoai tây - không có mức giá được ấn định”. Số tiền này rất quan trọng với người nông dân, vì nó giúp anh chăm sóc cho vợ, 5 đứa con và cả đàn gia súc.
Benaddi bắt đầu đưa dê lên cây vào năm 2019, sau khi vụ lúa mì của anh ấy thất thu. Trước đây, vào những ngày may mắn, có ít nhất 10 chiếc xe dừng lại và anh sẽ thu được khoảng 20 USD. Sau đó, trong thời gian phong tỏa vì dịch, đàn dê 13 con của anh đã chết đói, chỉ còn lại 1 con duy nhất. Kể từ tháng 2, khi Maroc mở cửa trở lại, Benaddi đã mua đàn dê mới. Chúng chính là 12 con vật mà anh và Khalid đã chật vật để đưa lên cây vào sang thứ 6 hôm đó.
Elaamrani cho biết khách du lịch thường thấy trải nghiệm xem dê leo cây không đáp ứng được mong đợi của họ. Một số người cảm thấy khó chịu, thắc mắc vì sao đàn dê trèo được lên cao như vậy và lo lắng liệu chúng có bị thương hay không.
Adnan El Aji, một bác sĩ thú y ở Essaouira, cho biết dê có sức bền tốt. Nhưng để chúng đứng trên cây hàng giờ khi nhiệt độ tăng cao, có thể dẫn đến căng thẳng nhiệt và mất nước. Những con vật có thể rơi khỏi cây và bị thương.
Công việc của những người chăn dê đã vấp phải vô vàn chỉ trích từ những người ủng hộ quyền động vật, tiêu biểu là Liz Cabrera Holtz – Giám đốc Chiến dịch Động vật hoang dã của World Animal Protection, một tổ chức phi chính phủ có trụ sở tại Anh. Bà Holtz cho biết: “Những con vật này đang bị thao túng và khai thác. Chúng không được tự do di chuyển, không có thức ăn, nước uống, thậm chí là bóng râm. Bị ép đứng yên trên cây hàng giờ không phải là một điều bình thường”.
Quay trở lại với Benaddi, đến lúc cho đàn dê về nhà, 11 con trong đàn có thể tự leo xuống. Khalid phải trèo lên cây để dỗ dành con dê cuối cùng leo xuống. Cùng lúc đó, anh trai cậu - Abdelmajid, ném những viên đá nhỏ vào con vật, sau đó dùng một cây gậy đập vào cành cây nơi nó đứng. Con dê nghiêng ngả và rơi xuống đất. Nó cố gắng đứng dậy, khập khiễng đi theo đàn về chuồng.
Cách cây argan của Benaddi không xa, Miloud Banaaddi - người cũng đã phải từ bỏ công việc đồng áng và đang huấn luyện 8 con dê mới của mình leo cây, phản bác lại quan niệm rằng việc làm này là độc ác. Anh nói: “Những con dê chỉ ở trên cây từ trong 3-4 tiếng một ngày. Hãy tưởng tượng nếu tôi giữ chúng trong nhà, tôi sẽ lấy tiền từ đâu để nuôi chúng? Đây là giải pháp duy nhất”.
Bộ Nông nghiệp Maroc dự đoán, hạn hán tại đây sẽ còn kéo dài. Benaddi chỉ tay về cảnh quan khô cằn xung quanh cây argan và nói: “Trước đây chúng tôi không phải tốn tiền mua thức ăn cho dê, chúng có thức ăn ở khắp mọi nơi.
Daniel Bergin, Phó Giám đốc tại Globescan, một công ty tư vấn bền vững, bày tỏ sự thông cảm với những người nông dân như Benaddi. Ông Bergin cho biết: “Trước đây, ở Ấn Độ, những con gấu con thường bị săn bắt trái phép và được huấn luyện để nhảy múa trên đường phố để thu hút khách du lịch. Vào năm 2012, chính phủ Ấn Độ đã lên án hành động này và cho phép những người nuôi gấu nhận việc trong các khu bảo tồn động vật”. Theo ông, chính phủ cần hỗ trợ tạo kế sinh nhai cho người dân.
Benaddi mong rằng vùng đất sẽ xanh tươi trở lại, anh sẽ lại làm nông và có thể chăm sóc gia đình mà không cần đứng bên lề đường mỗi ngày để chờ du khách dừng lại cho tiền boa. “Chúng tôi hy vọng vào những điều tốt đẹp nhất. Nhưng chỉ có Chúa mới biết được tương lai”, Bennadi nói.
Tag
BÀI VIẾT LIÊN QUAN
Đọc thêm