Thị trường hàng hóa
Từ đặt đồ ăn, mua sách, quyên góp từ thiện... ngày càng có nhiều quyết định trước đây chỉ được đưa ra trên giấy nay được thực hiện trên các thiết bị kỹ thuật số như máy tính bảng, điện thoại hay máy tính. Xu hướng số hóa có nhiều lợi thế, đặc biệt là về hiệu quả và tính bền vững - nhưng liệu có ảnh hưởng tiêu cực đến cách chúng ta đưa ra quyết định?
Một nghiên cứu được thực hiện bởi các giáo sư, phó giáo sư chuyên ngành tiếp thị, quản lý thuộc Đại học Northwestern, Mỹ và Đại học Triết Giang Trung Quốc, đã phát hiện ra rằng mọi người ít có khả năng đưa ra những quyết định có tính đạo đức, cảm xúc hoặc có trách nhiệm khi thực hiện trên các thiết bị điện tử hơn là khi khi sử dụng các biểu mẫu giấy, menu hoặc các tài liệu ra quyết định khác.
Hơn 2.500 người tham gia trên khắp Hoa Kỳ và Trung Quốc đã thực hiện các trắc nghiệm như lựa chọn việc có hay không quyên góp cho một tổ chức từ thiện hoặc chọn một món ăn lành mạnh hay không lành mạnh tại một nhà hàng bằng cách sử dụng biểu mẫu giấy hoặc máy tính bảng kỹ thuật số.
Kết quả cho thấy những người tham gia đọc các lựa chọn của họ và lựa chọn trên giấy sẽ có nhiều khả năng quyên tiền cho tổ chức từ thiện, chọn một địa điểm vui chơi lành mạnh và chọn một cuốn sách giáo dục hơn là một thứ gì theo sở thích hay có tính “dẫn dụ” hơn.
Điều thú vị là hiệu ứng này không xảy ra khi một người thay mặt người khác để đưa ra quyết định. Trong một cuộc điều tra khác, người tham gia được yêu cầu tham gia chọn một món quà cho chính họ hoặc cho bạn bè, trên giấy và trên máy tính bảng. Khi lựa chọn cho mình, những người tham gia có nhiều khả năng chọn một phương án “có ích cho bản thân” trên giấy hơn là trên máy tính bảng - nhưng khi chọn cho một người bạn, các phương tiện lại không ảnh hưởng đến lựa chọn của họ.
Khi việc đưa ra quyết định thực tế hơn chúng ta sẽ có những quyết định 'sâu sắc" hơn
Nghiên cứu lí giải việc này là do việc sử dụng giấy làm cho một quyết định có cảm giác thực hơn và có tính đại diện hơn cho người ra quyết định với tư cách là “bản thân họ”, cuối cùng khiến họ có nhiều khả năng đưa ra một lựa chọn đúng đắn và thực tế hơn hơn các quyết định vô thức hay có tính thao tác trên các thiết bị số.
Tất nhiên, kết luận này không đúng trong mọi trường hợp, nhưng nghiên cứu này cho thấy rằng ít nhất trong một số tình huống nhất định, nó có thể là một cách hiệu quả để thúc đẩy nhân viên, khách hàng hoặc thành viên cộng đồng đưa ra các quyết định “có tình”, “có cảm xúc” hay có “suy nghĩ” hơn.
Nghiên cứu này thực sự có ích đối với các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ, các nhà tiếp thị, hoạch định chính sách hay hoạt động cộng đồng hay bất kì ai đang tìm cách khuyến khích bất kỳ loại hành vi có tính đạo đức, nhân văn hay lành mạnh.
Ví dụ: để khuyến khích khách hàng chọn các lựa chọn lành mạnh hơn, các nhà hàng có thể cân nhắc chọn thực đơn giấy thay vì thực đơn kỹ thuật số. Tương tự, phụ huynh và các nhà giáo dục có thể chọn cung cấp cho học sinh giấy thay vì các biểu mẫu đặt hàng sách trực tuyến khi lựa chọn tài liệu giáo dục.
Các tổ chức từ thiện và các nhóm chính trị cũng có thể được hưởng lợi từ các mẫu cam kết bằng giấy và tờ đăng ký tình nguyện viên, thay vì dựa vào các trang web hoặc ứng dụng để kêu gọi hỗ trợ.
Tương tự như vậy, trong doanh nghiệp nếu muốn các nhân viên đưa ra quyết định đúng đắn và sâu sắc hơn hãy cân nhắc quyết định được đưa ra bởi những phương tiện “thực tế” hay cuộc họp trực tiếp thay vì các cuộc họp qua Zoom hay thông quan một cuộc thăm dò trực tuyến.
Tất nhiên nhận định trên không đúng trong mọi hoàn cảnh và không phải quyết định nào được đưa ra trên giấy cũng được bảo đảm về phương diện đạo đức hay cảm xúc.
Trong bối cảnh kỹ thuật số như hiện nay, khi đưa ra các chiến lược các nhà quản lý cũng không nên bỏ qua những phương tiện giúp đưa ra quyết định có vẻ thực tế hơn và đại diện cho người ra quyết định, tăng cơ hội để nhân viên hay khách hàng đưa ra một lựa chọn đúng đắn và giúp doanh nghiệp có những hướng đi đúng đích hơn.
Tag
BÀI VIẾT LIÊN QUAN
Đọc thêm