Thị trường hàng hóa
Thuật ngữ “Kỳ lân” lần đầu tiên được sử dụng trong một bài báo năm 2013 của nhà đầu tư thiên thần Aileen Lee tại Mỹ, dùng để gọi các công ty khởi nghiệp thuộc sở hữu tư nhân có giá trị hơn 1 tỷ đô la.
Masayoshi Son, Chủ tịch kiêm Giám đốc Điều hành của Softbank Group, đã họp báo công bố về kết quả tài chính của công ty vào tháng 8. Theo ông Masayoshi Son, trong khi các cổ phiếu niêm yết đang ở trong thời kỳ đóng băng, thì các công ty kỳ lân sẽ chứng kiến một “kỷ băng hà cổ phiếu” trong thời gian sắp tới.
Trái ngược với các cổ phiếu niêm yết, lên xuống thất thường trong quá trình giao dịch hàng ngày, cổ phiếu của công ty chưa niêm yết chỉ được đánh giá lại vào những dịp hạn chế, chẳng hạn như khi họ huy động vốn. Ông Son đưa ra dự đoán rằng giá cổ phiếu của các công ty công nghệ cao sẽ giảm kể từ mùa xuân năm nay, và việc đó sẽ ảnh hưởng dần dần nhưng đều đặn đến các cổ phiếu chưa niêm yết.
Trên thực tế, giá trị thẩm định của các công ty mà SoftBank Group đầu tư vào đang bắt đầu giảm. Công ty khởi nghiệp “mua trước, trả sau” của Thụy Điển, Klarna, được định giá vào tháng 7 với giá trị thấp hơn 85% so với năm 2021. TikTok thuộc công ty ByteDance, là kỳ lân lớn nhất thế giới, sẽ thực hiện việc chuyển nhượng cổ phần, ước tính giá trị doanh nghiệp của nó ở mức 300 tỷ USD. Mức giá này đã giảm 25% so với giá trị được đánh giá trên thị trường chứng khoán chưa niêm yết năm ngoái.
Các nhà đầu tư phi truyền thống như SoftBank Group và Tiger Global Management bắt đầu tăng tốc đầu tư vào các công ty khởi nghiệp vào khoảng năm 2017, khi lãi suất giảm xuống mức thấp nhất trong lịch sử. Đặc biệt, họ đã chi một số tiền khổng lồ để nâng cao giá trị của các công ty, trước cả khi họ có thể thu hồi vốn đầu tư.
Nhưng trong bối cảnh lạm phát toàn cầu và các đợt tăng lãi suất của các ngân hàng trung ương, lập trường đầu tư của các nhà đầu tư phi truyền thống đã thay đổi. Giá trị trung bình của các công ty khởi nghiệp đã huy động vốn trong series E trở lên, là 2 tỷ đô la trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 6, giảm từ 2,1 tỷ đô vào 2021. Số lượng công ty kỳ lân mới cũng đang giảm.
Sebastian Siemiatkowski, CEO của Klarna, cho biết: “Chúng tôi đã có một vài năm tăng trưởng khi được các nhà đầu tư ưu ái. Giờ đây, họ đang khao khát lợi nhuận”. Công ty đã chuyển hướng kinh doanh sang ưu tiên lợi nhuận, cắt giảm 700 việc làm – 10% nhân viên – và có lập trường cứng rắn hơn về quản lý tín dụng.
Số lượng các công ty khởi nghiệp buộc phải tự hạ định giá của mình chưa nhiều. Tại Mỹ, những công ty đó chỉ chiếm dưới 10% trong số những công ty đã huy động vốn quý 2, theo nhà cung cấp dữ liệu PitchBook.
Ông Osuke Honda, thành viên hợp danh của DCM Ventures, đại diện cho nhóm "Nhà đầu tư có phản ứng bình tĩnh", đã nhận định: Việc gây quỹ của các công ty khởi nghiệp đang tiến tới giai đoạn bình thường hóa, vì họ đã có thể gây quỹ với tất cả khả năng của mình trong vài năm qua.
Tuy nhiên, không thể phủ nhận việc hạ định giá một công ty khởi nghiệp không chỉ làm giảm giá trị cổ phần của những người sáng lập và người nắm giữ ban đầu, mà còn ảnh hưởng tới cả tinh thần của nhân viên, những người thường nhận cổ phần như một khoản đền bù.
Miguel Fernandez, Giám đốc Điều hành của Công ty đầu tư Capchase tại Mỹ, cảnh báo về việc gia tăng cắt giảm định giá. Ông nói rằng các công ty khởi nghiệp sẽ khó duy trì được giá trị cao của họ nếu điều kiện thị trường như hiện tại tiếp diễn.
Với sự rung chuyển này, chỉ có những công ty mạnh hơn mới có thể chống đỡ và tồn tại, chứ chưa nói đến thiệt hại và bất lợi. Facebook (nay là Meta) được thành lập ngay sau khi bong bóng dot-com vỡ vào đầu những năm 2000, hay cuộc khủng hoảng tài chính 2008 đã mở đường cho sự thành lập của Airbnb.
Các công ty khởi nghiệp chắc chắn đã bước vào giai đoạn kiểm tra (test) sự cân bằng giữa tăng trưởng dài hạn và lợi nhuận ngắn hạn.
Tag
BÀI VIẾT LIÊN QUAN
Đọc thêm