Thị trường hàng hóa
Theo đánh giá của ông Vương Hoàng Sơn, Giám đốc Khối Ngân hàng đầu tư, Công ty Cổ phần Chứng khoán VNDIRECT, Nghị định này với những sửa đổi, bổ sung sẽ là giải pháp tình thế góp phần tháo gỡ các khó khăn cho thị trường trái phiếu hiện nay.
Đánh giá một cách tổng quan, theo ông Nghị định mới đã gỡ được đến đâu những khó khăn, vướng mắc hiện nay trên thị trường trái phiếu? Đâu là những điểm vẫn còn phải gỡ tiếp?
Về cơ bản, Nghị định số 08/2023 được ban hành với 2 mục tiêu chính. Theo đó, thứ nhất, tạo ra nền tảng pháp lý để tổ chức phát hành (TCPH) và nhà đầu tư (NĐT) có thể thỏa thuận với nhau, nhằm giải quyết các trường hợp trái phiếu đến hạn nhưng không đủ khả năng thanh toán. Thứ hai, nới lỏng tạm thời một số quy định về phát hành và chào bán trái phiếu riêng lẻ tại Nghị định số 65/2022 để giúp các đợt phát hành trái phiếu mới có khả năng phát hành thành công cao hơn trong năm 2023
Để thực hiện các mục tiêu trên, Nghị định số 08/2023 đã đưa ra 3 nội dung sửa đổi, bổ sung chính bao gồm:
TCPH có thể đàm phán với người sở hữu trái phiếu (NSHTP) để thanh toán nợ gốc, lãi đến hạn bằng tài sản khác nếu được NSHTP chấp thuận. Đây là quy định được đưa ra nhằm cung cấp thêm một hướng xử lý mới cho các TCPH đang gặp khó khăn trong việc thanh toán trái phiếu đến hạn. Quy định này phù hợp và có lợi cho các doanh nghiệp có tài sản như: chứng khoán, bất động sản đã hình thành, đầy đủ pháp lý, đủ điều kiện chuyển nhượng. Đây cũng là một giải pháp để đảm bảo quyền lợi cho các nhà đầu tư trong trường hợp TCPH chưa thể thanh toán bằng tiền mặt. Tuy nhiên, trên thực tế triển khai, khi thực hiện quy định này vẫn có thể phát sinh những vướng mắc nhất định liên quan đến sự phụ thuộc vào quan điểm về giá trị tài sản bảo đảm, hay sự bất bình đẳng giữa các trái chủ (trái chủ trái phiếu đến hạn sớm có cơ hội lựa chọn tài sản tốt hơn trái chủ của các trái phiếu đến hạn sau)
Liên quan nội dung sửa đổi, bổ sung tiếp theo là TCPH có thể xin ý kiến NSHTP để thay đổi điều kiện điều khoản trái phiếu. Trong đó, nội dung được nhấn mạnh là thay đổi kỳ hạn trái phiếu thêm tối đa 2 năm. Đây cũng là một phương án gỡ vướng cho các TCPH đang gặp khó khăn với các khoản trái phiếu đến hạn. Tuy nhiên, theo thông lệ (tùy thuộc vào điều kiện, điều khoản của từng trái phiếu), đối với việc sửa đổi các điều kiện liên quan đến thanh toán như kỳ hạn, lãi suất, thường phải cần tỷ lệ rất cao NSHTP đồng thuận (có thể đến 100%), do vậy vẫn sẽ có rất nhiều khó khăn trong việc gia hạn đối với các trái phiếu có số lượng NĐT lớn.
Nội dung sửa đổi thứ 3 của Nghị định số 08/2023 là ngừng thi hành một số quy định của Nghị định số 65/2022 liên quan đến cách xác định NĐT chuyên nghiệp, thời gian phân phối trái phiếu và yêu cầu xếp hạng tín nhiệm đến hết năm 2023. Theo đó, việc nới lỏng về điều kiện với các TCPH sẽ phần nào giúp khả năng phát hành mới trái phiếu thành công trong năm 2023 cao hơn.
Nhìn chung các nội dung sửa đổi, bổ sung này của Nghị định số 08/2023 là những động thái tích cực cho thấy những nỗ lực của Chính phủ để gỡ khó cho thị trường trái phiếu. Tuy nhiên, một số nội dung trong Nghị định vẫn có thể dẫn đến những vướng mắc phát sinh khi đưa vào vận hành thực tế do các diễn giải khác nhau. Chúng tôi kỳ vọng sẽ có thêm những hướng dẫn từ phía các cơ quan quản lý để các bên đưa ra phương án xử lý tối ưu nhất.
Tuy nhiên, bên cạnh các sửa đổi trên tại Nghị định mới ban hành, một số nội dung trong Nghị định số 65/2023 vẫn đang gây nhiều khó khăn cho thị trường, trong đó đặc biệt là yêu cầu kiểm toán định kỳ về mục đích sử dụng vốn trái phiếu.
Theo ông, đâu là những giải pháp căn cơ để có thể ổn định thị trường trái phiếu, lấy lại được niềm tin cho NĐT về lâu dài?
Thị trường trái phiếu Việt Nam đã gặp phải nhiều thách thức trong thời gian qua, ảnh hưởng đến niềm tin của NĐT, đặc biệt là NĐT cá nhân. Để có thể ổn định và phục hồi niềm tin cho NĐT, rất cần tăng tính minh bạch, có giải pháp tháo gỡ khó khăn để tăng niềm tin và thu hút NĐT. Và đặc biệt cần có chính sách rõ ràng để NĐT yên tâm tin tưởng vào các giải pháp và chính sách này.
Trước hết để lấy lại niềm tin của NĐT, việc cung cấp thông tin về các khoản đầu tư trái phiếu cần rõ ràng và minh bạch. Thông tin liên quan đến tình hình tài chính của các công ty phát hành trái phiếu, kế hoạch sử dụng vốn, tài sản bảo đảm, rủi ro đầu tư và các chỉ số tài chính khác cần được công bố một cách rõ ràng và kịp thời. Vai trò giám sát của các cơ quan quản lý nhà nước là vô cùng quan trọng để thực thi mục tiêu này.
Với việc thu hút NĐT, nên khuyến khích NĐT có thể đầu tư vào thị trường trái phiếu bằng cách tạo ra môi trường đầu tư thuận lợi và giảm các rào cản để tiếp cận đến các lựa chọn đầu tư khác nhau, việc ngưng thi hành một số quy định về NĐT chuyên nghiệp của Nghị định số 08/2023 là một động thái tích cực hướng đến mục tiêu này trong ngắn hạn. Tuy nhiên, trên thị trường hiện nay không có nhiều nhà đầu tư cá nhân sẵn sàng tham gia trở lại mà vai trò của NĐT tổ chức cần được đề cao hơn. Chúng tôi cho rằng cần nới lỏng ngay một số điều kiện của các NĐT tổ chức như: ngân hàng, bảo hiểm, công ty chứng khoán và công ty quản lý quỹ khi tham gia đầu tư vào trái phiếu doanh nghiệp. Việc này sẽ tạo ra cú hích lớn ngay lập tức về phía cầu và cũng phù hợp với định hướng phát triển của thị trường về lâu dài.
Cùng với đó, cần có chính sách nhất quán, thống nhất. Rõ ràng việc liên tục thay đổi các quy định về thị trường trái phiếu trong thời gian qua là một trong những nguyên nhân khiến các bên đều ngần ngại quay trở lại thị trường, do đó cơ quan quản lý nhà nước cần có sự nhất quán với lộ trình chính sách, giảm tần suất sửa đổi và tạo môi trường pháp lý ổn định hơn.
Nghị định mới đưa ra quy định dừng áp dụng tiêu chí NĐT chuyên nghiệp với NĐT cá nhân, vậy nên tiếp cận cách sàng lọc NĐT chuyên nghiệp như thế nào, thưa ông?
Nghị định số 08/2023 chỉ tạm dừng áp dụng tiêu chí NĐT chuyên nghiệp tại Nghị định số 65/2023 đến hết năm 2023, có nghĩa là quy định này vẫn có hiệu lực từ năm 2024. Cách sàng lọc NĐT chuyên nghiệp cũng như các chính sách điều chỉnh khác cần được cân nhắc kỹ lưỡng theo trình độ phát triển của thị trường tùy từng giai đoạn, bởi việc áp dụng các thay đổi quá nhanh và đột ngột có thể dẫn đến đứt gãy trên thị trường.
Về lâu dài, NĐT chuyên nghiệp cần được xác định chủ yếu là những NĐT tổ chức và một số ít cá nhân hoạt động chuyên nghiệp trên thị trường tài chính hoặc có tài sản lớn. Tuy vậy, trước khi điều chỉnh tiêu chí sàng lọc đến mục tiêu đó, cần tạo ra các kênh đầu tư khác phù hợp để nắn dòng vốn của NĐT cá nhân như phát triển các quỹ đầu tư hay mở rộng kênh phát hành trái phiếu ra công chúng. Điều này sẽ giúp quá trình chuyển dịch của thị trường diễn ra mượt mà hơn, không gây sốc cho các chủ thể tham gia./.
Tag
ĐANG HOT
BÀI VIẾT LIÊN QUAN
Đọc thêm
Business Networking
Mạng lưới kết nối của Trí Tuệ Mới
