Thị trường hàng hóa
Báo cáo của Cục Thống kê Lao động Mỹ về chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 6 cho thấy, người dân đã phải trả giá cao hơn rất nhiều cho các loại hàng hóa, dịch vụ, chi phí sinh hoạt…khi lạm phát tiếp tục tăng kìm hãm nền kinh tế Mỹ tăng trưởng. Theo đó, CPI tháng 6 của Mỹ đã tăng vọt lên 9,1% so với cùng kỳ năm trước, xác lập mức đỉnh mới so với tháng 12/1981.
Con số này thậm chí còn cao hơn cả mức ước tính 8,8% của Dow Jones. Nếu loại trừ giá năng lượng và lương thực, chỉ số CPI lõi tăng 5,9% so với một năm trước và vẫn cao hơn mức ước tính 5,7%. Trước đó, chỉ số này từng đạt đỉnh 6,5% vào tháng 3 và đã giảm dần kể từ đó.
Nếu so sánh trên cơ sở hàng tháng, CPI toàn phần đã lên tăng 1,3% và CPI lõi tăng 0,7%, hai chỉ số này đều cao hơn so với ước tính tương ứng là 1,1% và 0,5%. Trước khi báo cáo được công bố, nhiều chuyên gia cho rằng lạm phát đã đạt tới đỉnh điểm. Tuy nhiên, dữ liệu mới nhất này dường như đang phản bác lại thông tin đó, vì mức tăng xuất hiện trên nhiều nhóm hàng hoá khác nhau.
Robert Frick, nhà kinh tế doanh nghiệp tại Navy Federal Credit Union, cho biết chỉ số CPI tháng 6 đã tạo ra một cú sốc khác, đây là con số tồi tệ và nó sẽ là nguyên nhân dẫn đến lạm phát ngày càng tăng. Mặc dù mức tăng đột biến của CPI được bắt nguồn từ bởi giá năng lượng và thực phẩm, vốn là những vấn đề toàn cầu, nhưng giá cả hàng hóa và dịch vụ tại Mỹ vẫn tiếp tục tăng, từ nhà ở cho đến ô tô, quần áo. Các nhà đầu tư tin rằng số liệu lạm phát mới có thể đẩy quyết định tăng lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ mạnh mẽ hơn.
Theo công cụ FedWatch của CME Group vào khoảng 21h40 ngày 13/7 (theo giờ Việt Nam), thị trường đặt cược các nhà hoạch định chính sách của Fed sẽ tăng lãi suất 100 điểm cơ bản trong cuộc họp tháng 7, thay vì 75 điểm như trước đó. Ông James Knightley, chuyên gia kinh tế quốc tế trưởng của ING nhận định, mức lạm phát tiêu dùng trên 9% và áp lực về giá cả lan trên diện rộng thực sự gây lo ngại cho Fed. Với điều kiện nguồn cung không có dấu hiệu được cải thiện, Fed sẽ “phanh gấp” quyết định tăng lãi suất cao hơn để đáp ứng nhu cầu phù hợp với điều kiện cung khiến mối đe dọa suy thoái ngày càng gia tăng.
Trong tháng 6, giá năng lượng tăng 7,5%, cao hơn 41,6% so với cùng kỳ năm trước. Giá lương thực nâng lên 1%, trong khi chi phí chỗ ở, hiện đang chiếm khoảng 1/3 CPI tăng lên 0,6% và tăng hơn so với một năm trước 5,6%. Đây là tháng thứ 6 liên tiếp thực phẩm tăng ít nhất 1%.
Theo Cục Thống kê Lao động Mỹ, chi phí thuê nhà đã tăng 0,8% trong tháng 6, mức tăng hàng tháng lớn nhất kể từ tháng 4/1986. Cổ phiếu hầu hết đều “lao dốc” trên các sàn giao dịch trong khi lợi suất trái phiếu chính phủ tăng mạnh.
Phần lớn mức tăng lạm phát đến từ áp lực giá xăng dầu tăng. Giá xăng tháng 6 tăng 11,2% so với tháng 5 và cao hơn cùng kỳ năm 2021 xấp xỉ 60%. Giá điện nhích 1,7% so với tháng 5 và tăng 1,6% so với 12 tháng trước. Giá xe mới và cũ được công bố mức tăng tương ứng là 0,7% và 1,6%. Ngoài ra, chi phí chăm sóc y tế đi lên 0,7% so với tháng 5. Trong đó, dịch vụ nha khoa tăng 1,9%, mức biến động hàng tháng lớn nhất từng ghi nhận đối với lĩnh vực này kể từ năm 1995.
Ngược lại, giá vé máy bay là một trong số ít lĩnh vực giảm, giảm 1,8% trong tháng 6 nhưng tăng 34,1% so với một năm trước. Nhóm hàng thịt, gia cầm, cá và trứng cũng giảm 0,4% trong tháng nhưng tăng 11,7% so với cùng kỳ năm ngoái. Mức tăng giá này đánh dấu một tháng khó khăn với người tiêu dùng. Họ phải trả giá cao hơn cho hầu hết mọi thứ, từ vé máy bay, ô tô đã qua sử dụng đến thịt xông khói và trứng.
Đối với người lao động, số liệu lạm phát mới nhất như một “cú sốc” đánh vào ví tiền, vì thu nhập điều chỉnh theo lạm phát (dựa trên thu nhập trung bình hàng giờ) đã giảm 1% so với tháng 5 và 3,6% so với một năm trước. Các nhà hoạch định chính sách của Fed đã phải vật lộn để hạ nhiệt lạm phát bắt nguồn từ nhiều yếu tố bao gồm chuỗi cung ứng bị tắc nghẽn, nhu cầu hàng hóa quá lớn so với nguồn cung và hàng nghìn tỷ USD đã chi tiêu để kích thích nền kinh tế sau đại dịch Covid.
Từ đầu năm đến nay, ngân hàng trung ương Mỹ đã nâng lãi suất chuẩn thêm 1,5 điểm %. Dự kiến, Fed sẽ tiếp tục thắt chặt chính sách cho đến khi lạm phát lùi dần về ngưỡng mục tiêu 2%. Giới chức Nhà Trắng đổ lỗi việc giá hàng hoá tiêu dùng tăng cao là do Nga tấn công Ukraine, mặc dù áp lực lạm phát đã tăng mạnh trước cuộc tấn công.
Gần đây, Tổng thống Joe Biden đã kêu gọi các chủ trạm xăng hạ giá bán để giúp đỡ người tiêu dùng. Chính quyền và các đảng viên Đảng Dân chủ cũng cho rằng các tập đoàn, doanh nghiệp tham lam vì tận dụng đại dịch như một cái cớ để tăng giá. Tuy nhiên, lợi nhuận doanh nghiệp sau thuế chỉ tăng tổng cộng 1,3% kể từ quý II/2021, thời điểm lạm phát bắt đầu gây chú ý.
BÀI VIẾT LIÊN QUAN
Đọc thêm
Business Networking
Mạng lưới kết nối của Trí Tuệ Mới
