Tại huyện Trấn Yên, tỉnh Yên Bái, những dãy nhà máy nằm dọc hai bên đường, chúng đã trở thành những huyền thoại không quên dòng chảy thời gian.

Một nhà máy hiện đại nằm giữa thung lũng, với cây cối tươi tốt và khung cảnh đẹp như tranh vẽ. Vào những thời điểm khác nhau và ở những nơi khác nhau, câu chuyện của thương hiệu của Xưởng Quân Giới Z1, nay là Z183 vẫn đang được nối tiếp.

Đối với mỗi “người lính thợ”, cột mốc lịch sử có ý nghĩa vô cùng quan trọng trên con đường phát triển và lớn mạnh của doanh nghiệp đã để lại dấu chân của những cuộc phấn đấu.

Thời gian đầu thành lập nhà máy cũng là khoảng thời gian đất nước chịu khó khăn chung, đặc biệt với bối cảnh gian khổ hậu chiến tranh, điều kiện thiếu thốn, thiếu nhân tài, thiếu kinh phí, không nguyên liệu,… Có lúc nhà máy không đủ tiền để trả tiền điện, tiền lương công nhân.

Kể từ đó, bài kiểm tra thời đại của một đội quân khoa học và công nghệ đã được đặt trước mặt Z183. Trên cơ sở lợi thế của mình, công ty linh hoạt điều chỉnh chiến lược phát triển, lấy sản phẩm nghiên cứu phát triển làm khâu đột phá, phấn đấu hoàn thiện sản phẩm mới phát triển sớm nhất có thể, đưa vào thiết bị trọng điểm quốc gia.

Vào thời điểm đó, máy tính chưa phổ biến, những người thợ này ngày đêm vẽ các bản vẽ sản phẩm bằng những phương pháp "thô sơ" nhất, đó là dựa vào thước dài và bút chì. Họ áp dụng những quy trình sản xuất mới, giúp giảm thiểu rủi ro ngẫu nhiên trong thử nghiệm một cách hiệu quả và cải thiện đáng kể chất lượng sản phẩm.

Dưới tác động của kinh tế thị trường, đa phần các xí nghiệp quân sự lâm vào cảnh “nồi không có gạo”, chuyển sang sản xuất hàng dân dụng. Đối mặt với áp lực chưa từng có, "người Z183" bắt đầu "hành trình đột phá".

Sau khi phân tích toàn diện về tình hình thị trường lúc bấy giờ, công ty nhận thấy một loại sản phẩm nào đó rất có tiềm năng phát triển. Nghiên cứu và phát triển sản phẩm mới đồng nghĩa với việc đầu tư nhiều nhân lực và vật lực, nhưng lúc đó công ty đang phải đối mặt với tình thế khó kiếm sống qua ngày.

Ngày đó, định mệnh đã đi vào lịch sử nhà máy.

Trên thung lũng phủ đầy nắng vàng và cỏ xanh, “Người Z183” qua nhiều tháng trời thử nghiệm đã thấy ánh bình minh, sau hàng trăm lần thất bại, cuối cùng cuộc thử nghiệm sản phẩm mới cũng thành công.

Năm 1986, cùng với các sản phẩm phụ tùng xe đạp, các loại quạt trở thành mặt hàng chủ đạo cho nhà máy. Mạnh dạn đầu tư nghiên cứu kỹ thuật để tận dụng phế liệu vào sản xuất, đúc thép gù để chế tạo ty sứ, chế tạo máy cán thép, hệ máy cho dây chuyền sản xuất, các thiết bị làm giấy, tủ chỉnh lưu… Sản phẩm mới, kỹ thuật mới dần được nghiên cứu và mở rộng nhiều hơn, doanh thu cũng đi lên và phát triển từng ngày.

 “Đây không chỉ là công việc, mà còn là sứ mệnh.” Chính sự nỗ lực không ngừng của nhiều thế hệ “Người Z183” đã giúp Công ty nhiều lần thoát khỏi nghịch cảnh, tìm ra tọa độ chính xác phù hợp với sự phát triển của mình.

“Một nhà máy quốc phòng không thể tồn tại và phát triển bằng tận dụng vật tư phế liệu, máy móc cũ kĩ, lạc hậu… Nhận thức được điều này, nhà máy đã tạo được hướng đi đúng đắn và hiệu quả trong nhiệm vụ sản xuất phục vụ các yêu cầu của nền kinh tế đất nước”, trích từ cuốn Lịch sử Nhà máy Z183 (NXB Quân đội Nhân dân).

Những thành tựu rực rỡ bắt nguồn từ việc theo đuổi chất lượng cuối cùng. Từ nông thôn đến thành thị, từ miền ngược đến miền xuôi, Z183 đã đi khắp nam bắc với các sản phẩm của mình. Những người lính thợ liên tục thử nghiệm và thu thập dữ liệu để đảm bảo sản phẩm hoạt động ổn định trước khi hoàn thiện sản xuất và giao cho quân đội/ nhân dân.

Khái niệm giá trị tinh thần doanh nghiệp: Chất lượng, chuyên nghiệp, sáng tạo và trách nhiệm!

Chất lượng gắn với những thành tựu thực sự, đi từ bài toán công nghệ và kết thúc bằng thành quả sản phẩm được quốc tế công nhận.

Chuyên nghiệp là yêu cầu của thời đại trong chuỗi giá trị hội nhập. Trong thế giới toàn cầu hóa ngày nay, Z183 định hướng xây dựng một ngành công nghiệp xuất khẩu đầy tham vọng, có trách nhiệm và được tôn trọng.

Sáng tạo là động lực cho sự phát triển bền vững của doanh nghiệp. Đổi mới thúc đẩy sự phát triển. Đổi mới là tất cả những gì xung quanh thời đại. Z183 không chỉ chú ý đến đổi mới mang tính cách mạng, mà còn khuyến khích đổi mới và tiến bộ từng bước nhỏ trong công việc, và tập hợp vô số đổi mới thành một dòng đổi mới trong ngành công nghiệp quốc phòng – dân dụng.

Trách nhiệm là thông qua thiết lập các khái niệm phát triển mở, phân bổ nguồn lực và lập kế hoạch phát triển cho toàn xã hội, tạo ra một nền công nghiệp có vị thế ở tầm quốc gia. cấp chiến lược và có vị thế trên thị trường.

Phục vụ quốc phòng, an ninh - Phục vụ phát triển kinh tế đất nước.

Phục vụ quốc phòng, an ninh là kiên định thực hiện nhiệm vụ cốt lõi của sản phẩm quân dụng, phấn đấu xây dựng thương hiệu nhà cung cấp trang thiết bị trung thành, tin cậy nhất của Quân đội ta, cung cấp cho Quân đội những sản phẩm chất lượng cao.

Phục vụ phát triển kinh tế của đất nước là hoàn thành các trách nhiệm chính trị, kinh tế và xã hội của doanh nghiệp, kiên định đi theo con đường hội nhập quân-dân sự, xây dựng cơ sở công nghiệp quan trọng cho thiết bị cơ khí, chế tạo kim loại mang thương hiệu Việt Nam nói chung và “bảng hiệu vàng doanh nghiệp quân đội” nói riêng, góp phần vào sự phát triển của nền kinh tế quốc dân.

Xây dựng một ngành công nghiệp với hoài bão lớn sánh đôi và bổ trợ cho vị thế quốc tế của đất nước, xây dựng đội ngũ chiến lược quốc gia đầy tham vọng, có trách nhiệm và được tôn trọng, đồng thời xây dựng công ty thành một tập đoàn quốc phòng tầm cỡ thế giới và cơ sở công nghiệp quốc gia quan trọng về thiết bị, máy móc cơ khí.

Định nghĩa tầm nhìn:

Những người Z183 luôn sở hữu lý tưởng và hoài bão cao cả trong trái tim mình, đồng thời luôn ghi nhớ trách nhiệm và sứ mệnh của một doanh nghiệp quân đội chiến lược, lập kế hoạch phát triển ngành kinh doanh với một viễn cảnh toàn cầu, dựa trên tầm nhìn quốc gia và không ngừng hướng tới phân khúc cao cấp của ngành. Không chạy đua giá rẻ, không phát triển tạm bợ, không bỏ qua cơ hội phát triển.

Chuyên nghiệp và trách nhiệm nằm ở việc chăm chút cho từng khâu hoạt động, từng chi tiết nhỏ. Làm mọi việc nhỏ với tinh thần chuyên nghiệp và trách nhiệm lớn, xử lý từng chi tiết và hoàn thành sứ mệnh chung của công ty.

Người Z183 nhận thức rõ sự tôn trọng được giành lấy bởi việc hoàn thành sứ mệnh lịch sử mà Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó, được thị trường và người dùng yêu mến và tin tưởng, được tôn trọng vì sự phát triển và lớn mạnh chung của công ty và cuộc sống ngày càng ấm no của cán bộ công nhân viên.

Luôn khẳng định lợi ích quốc gia là trên hết; luôn kiên định lấy đổi mới khoa học công nghệ và đổi mới quản lý làm động lực; luôn coi trọng nhân tài là nhân tố quyết định sự nghiệp phát triển.

Định nghĩa giá trị:

Luôn nhấn mạnh rằng lợi ích quốc gia là trên hết là giá trị cốt lõi và quy tắc ứng xử cơ bản nhất với tư cách là một doanh nghiệp chiến lược quốc gia.

Luôn bám sát động lực của đổi mới khoa học công nghệ và đổi mới quản lý, khẳng định tiến bộ công nghệ quyết định năng lực cạnh tranh của thị trường, sức mạnh thị trường quyết định vị thế doanh nghiệp, không ngừng nâng cao vị thế thị trường và vị thế doanh nghiệp bằng việc không ngừng nâng cao tiến bộ công nghệ và khả năng quản lý.

Luôn kiên định lấy nhân tài làm nhân tố quyết định phát triển sự nghiệp, dũng cảm hơn, xung kích hơn nữa trong cơ chế xây dựng đội ngũ nhân tài đổi mới, xây dựng sự nghiệp ngày càng lớn mạnh bằng cách tập hợp nhân tài.

Những người “lính thợ” Z183 cùng các đồng đội vẫn nỗ lực phát triển vượt lên những điều kiện và thách thức của thời đại.

“Muốn chặt củi, trước mài rìu”. Trước tình hình mới, mọi CBCNV nhà máy không chỉ cần bản lĩnh chính trị vững vàng, không ngừng làm giàu vốn kiến thức, vừa học lý luận vừa rèn luyện nghiệp vụ, mà còn cần không ngừng trau dồi kỹ năng trong quá trình học tập và rèn luyện, không ngừng nâng cao trình độ chính xác và khoa học của hiệu suất.

Từ sức mạnh tri thức, Người Z183 không rơi vào tình trạng “loạn kỹ năng” khi đối mặt với những vấn đề mới, những mâu thuẫn mới trong tình hình mới.

Đến nhà máy, các lãnh đạo Đảng, Nhà nước, những người tham quan sẽ nhìn thấy nơi sản xuất mà các nhân viên đã cống hiến quên mình. Những người lao động kiểu mẫu trở thành tấm gương sáng. Các công nhân mô hình được khuyến khích.

Hàng loạt sản phẩm nghiên cứu khoa học mới nhất được trình diễn đầy tự hào. Những sản phẩm mới, nếu quốc gia cần, thị trường cần, Z183 có thể sản xuất bất cứ lúc nào.

Đó là bởi truyền thống kinh nghiệm và thành tựu nghiên cứu khoa học của Z183 trên tinh thần vượt khó, không quản ngại thách thức!

Công ty thực hiện triệt để chiến lược phát triển theo chiều sâu kết hợp quân - dân sự, tích cực thúc đẩy dân sự hóa và công nghiệp hóa công nghệ, hình thành các nhóm lĩnh vực sản phẩm chính chủ yếu:

+ Bếp nướng xuất khẩu

+ Thiết bị PCCC

+ Hộp sắt

+ Nắp vặn thùng phuy

+ Phụ kiện ngành điện

+ Sản phẩm khác

+ Sản xuất phôi kìm

Z183 không ngừng duy trì và phát triển thị trường trong nước, ưu tiên sản phẩm sản xuất loạt và sản phẩm truyền thống có thế mạnh; chú trọng cải tiến nâng cao năng suất, chất lượng, giảm chi phí, hạ giá thành sản phẩm; xây dựng niềm tin khách hàng và văn hóa kinh doanh, v.v.

Các mặt hàng có giá trị xuất khẩu của Z183 đã có mặt trên 10 thị trường nước ngoài, như: Đức, Ý, Mỹ, Nhật, Nam Phi, Ả rập xê út, Singapore, Hy Lạp, Tiệp Khắc, v.v., được khách hàng và bạn hàng tin cậy, đánh giá cao.

Yếu tố quan trọng góp phần làm nên thành công bước đầu của Z183 trong phát triển kinh tế, đó là do đơn vị luôn tìm tòi sáng tạo và quản trị hiệu quả. Không có lợi thế gần trung tâm kinh tế lớn, nên Z183 hướng tới sản xuất sản phẩm đặc biệt để thu hút những khách hàng đặc biệt.

Và như vậy, sản phẩm cần có hàm lượng sáng tạo, mẫu mã, yêu cầu kỹ thuật cao hơn, đáp ứng tốt hơn nhu cầu của khách hàng. Để làm được điều này, Nhà máy quan tâm đầu tư cho khâu chế thử sản phẩm. Khách hàng chỉ cần nêu ý tưởng, yêu cầu, đơn vị sẽ tự bỏ chi phí chế thử sản phẩm để chào hàng.

Cách làm này mang lại hiệu quả rõ rệt khi khi các các sản phẩm chế thử của Nhà máy đã được khách hàng chấp nhận và ký hợp đồng.

Giai đoạn chiến lược được đặt ra trong những năm tới của Z183 là xuất khẩu thành công 400 tỷ/ năm, chiếm tỉ trọng ngày càng cao trong doanh thu của doanh nghiệp. Z183 cũng mở cửa tăng cường hợp tác với các công ty, đối tác đẳng cấp thế giới, tăng cường hợp tác xuyên biên giới, tích hợp các nguồn lực toàn cầu và hình thành một hệ thống nghiên cứu và phát triển sản phẩm thông minh.

Nâng cao chất lượng và sản lượng sản phẩm, hợp tác chặt chẽ với khách hàng cũ và thu hút thêm khách hàng mới là yêu cầu thường trực đối với Nhà máy Z183. Để đạt được mục tiêu phát triển bền vững, Nhà máy còn rất nhiều việc phải làm, như: Tiếp tục mở rộng mặt bằng sản xuất; bồi dưỡng, đào tạo, thu hút nguồn nhân lực giỏi kinh tế và thương mại quốc tế… Với những kết quả đã đạt được, có thể khẳng định, Nhà máy Z183 tự tin vươn xa và sẵn sàng chinh phục những mục tiêu lớn hơn, cao hơn trong hành trình khẳng định mình.

“Cải tiến mới từ sản phẩm cũ” - quá trình tưởng đơn giản vì sẵn có nền tảng, nhưng đối với Z183, trước khi sản phẩm trụ nước cứu hỏa ba cửa kiểu mới được tung ra thị trường đã có “sự vào cuộc” trực tiếp của đồng chí Giám đốc với quyết tâm phát triển sản phẩm truyền thống, của bộ phận kỹ thuật và các phân xưởng sản xuất trong triển khai thực hiện nhiệm vụ…

Với cải tiến lần này, sản phẩm “trụ nước chữa cháy BQP” (tên đăng ký bảo hộ kiểu dáng công nghiệp) của Nhà máy Z183 đã đạt hiệu quả tối ưu cả trong sản xuất và sử dụng. Từ công nghệ đúc bằng cát tươi, Nhà máy đã nghiên cứu thay thế bằng công nghệ đúc mẫu xốp, cho năng suất, chất lượng cao hơn. Bộ phận kỹ thuật cũng đã nghiên cứu thay đổi kết cấu, khắc phục sự rung lắc khi bơm nước và thiết kế thêm các lỗ xả nước đọng để trụ nước không bị gỉ từ bên trong… Trụ nước kiểu mới thể hiện rõ ưu điểm là quá trình gia công dễ dàng hơn, kiểu dáng đẹp hơn, khác với các sản phẩm hiện có trên thị trường; đặc biệt do giảm được chi phí sản xuất nên đã hạ được giá thành và tăng sức cạnh tranh của sản phẩm.

Cầm trên tay chiếc bếp nướng than chuẩn bị đóng gói để bàn giao cho khách hàng, gương mặt chị Nguyễn Thị Tơ, công nhân Phân xưởng A2 như rạng rỡ hơn. Sản phẩm từ đôi bàn tay những người công nhân Z183 đã trở thành mặt hàng được ưa chuộng tại nhiều nước châu Âu. Công việc của người thợ cơ khí vốn vất vả, khó nhọc, để làm ra một sản phẩm là biết bao mồ hôi, công sức. Đến nay, người lao động ở Nhà máy Z183 đã có thể nhìn thấy thành quả của mình. Là thợ phay bậc 6/7, chị Nguyễn Thị Tơ tâm sự, thợ cơ khí luôn phải xác định giỏi một nghề, biết nhiều nghề để đáp ứng những yêu cầu công việc khác nhau trong quy trình sản xuất của nhà máy. “Mấy năm gần đây, nhà máy ngày càng khang trang hơn, đời sống công nhân đi lên rõ rệt. Đối với chúng tôi đó là niềm động viên, khích lệ lớn nhất”, chị Nguyễn Thị Tơ chia sẻ.